Công nghệ Blockchain, hay còn gọi là công nghệ chuỗi khối, đã nhanh chóng nổi lên như một trong những phát minh đột phá và thành công nhất của thế kỷ 21. Chuỗi bài viết này, cùng với HT919, sẽ dẫn dắt bạn qua một hành trình khám phá sâu sắc về công nghệ blockchain: từ các nguyên tắc cơ bản đến ứng dụng thực tế của nó. Bên cạnh đó tìm hiểu lịch sử blockchain từ giai đoạn sơ khai đến giai đoạn phát triển của blockchain và giải thích các thuật ngữ cơ bản như “Blockchain là gì?” hay “Chuỗi khối là gì?“. Trong Phần 1 này thì chúng ta đi sâu vào tìm hiểu ” Blockchain là gì? Lịch Sử Hình Thành & Phát Triển [Cập nhật 2024]“
I. Khởi Nguồn Hình Thành Của Công Nghệ Blockchain Technology Và Công Nghệ Chuỗi Khối Ra Đời Khi Nào?:
Vào năm 1991, Stuart Haber và W. Scott Stornetta, hai nhà khoa học tiên phong, đã công bố một nghiên cứu đột phá về việc áp dụng hệ thống đóng dấu thời gian cho tài liệu số. Công trình nghiên cứu đã mở ra hướng giải quyết hoàn toàn mới một trong những vấn đề khó khăn lớn nhất mà thời đại kỹ thuật số đang đối mặt: đảm bảo tính toàn vẹn và chống giả mạo tài liệu số.
Chỉ sau một năm, vào năm 1992, công nghệ của họ được cải tiến với sự tích hợp Merkle Tree , giúp lưu trữ hiệu quả nhiều tài liệu trong một khối duy nhất và đánh dấu bước tiến quan trọng trong lĩnh vực này. Đến năm 2000, Stefan Konst đã đưa ra lý thuyết về chuỗi bảo mật bằng mật mã – một bước phát triển quan trọng khác đặt nền móng cho sự phát triển của công nghệ này.
Cuộc cách mạng thực sự trong lĩnh vực mật mã học diễn ra khi Hal Finney giới thiệu hệ thống “Reusable Proof of Work” vào năm 2004, đánh dấu bước ngoặt lớn trong việc giải quyết vấn đề chi tiêu kép ở các giao dịch số. Cột mốc này không chỉ nâng cao tính an toàn của giao dịch số mà còn là bước ngoặt quan trọng cho sự ra đời của tiền điện tử, mở ra kỷ nguyên mới trong lĩnh vực tài chính kỹ thuật số.
II. Lịch Sử Hình Thành Và Phát Triển Qua Các Thời Kỳ:
Kỷ Nguyên Bitcoin và Blockchain 1.0 (2008-2013)
Satoshi Nakamoto là một nhân vật vô cùng bí ẩn và cho đến thời điểm hiện tại, danh tính của ông vẫn chưa được tiết lộ. Vào năm 2008, Satoshi đã giới thiệu với thế giới về khái niệm Bitcoin (BTC) thông qua một tài liệu quan trọng được gọi là sách trắng Bitcoin (White Paper Bitcoin). Văn bản này đã đặt nền móng vững chắc đầu tiên cho sự phát triển của Bitcoin là đồng tiền số đầu tiên và công nghệ Blockchain mà chúng ta biết đến ngày nay.
Vào thời điểm đó, vào năm 2008, Satoshi đã đưa ra những giải pháp và phương án mới nhằm cải tiến mô hình hiện có để phát triển thành một hệ thống blockchain thế hệ mới. Hệ thống này được thiết kế để hoạt động phân tán và độc lập nhờ vào việc sử dụng mạng ngang hàng kết hợp với các kỹ thuật mật mã học tiên tiến để tạo ra Bitcoin Blockchain. Những giải pháp mà ông đề xuất sau đó đã dẫn đến sự ra đời của “Sổ Cái” Bitcoin, giúp cho công nghệ Blockchain trở nên hoàn toàn minh bạch, phi tập trung và cực kỳ an toàn.
Một ví dụ điển hình về giá trị cũng như độ bảo mật cao của blockchain có thể thấy qua câu chuyện của James Howells. Ông là một trong những người sở hữu Bitcoin từ những ngày đầu tiên nhưng không may làm mất ổ cứng chứa số lượng lớn Bitcoin trị giá lên tới 127 triệu đô la Mỹ. Điều đáng tiếc là không có cách nào để lấy lại số Bitcoin đó mặc dù chúng vẫn nằm nguyên trong ví điện tử của anh ấy. Câu chuyện này minh chứng rõ ràng cho sức mạnh bảo mật vượt trội mà công nghệ blockchain mang lại.
Thời Đại Blockchain 2.0 và 3.0 (2014-Hiện tại)
Từ năm 2014, công nghệ blockchain đã bắt đầu mở rộng ảnh hưởng của mình vượt ra ngoài lĩnh vực tiền điện tử hay còn gọi là tiền mã hóa . Sự ra đời của Ethereum vào năm 2015 đã đánh dấu một bước tiến quan trọng với sự xuất hiện của hợp đồng thông minh và các ứng dụng phi tập trung (dApps) cạnh tranh với nhau tạo nên sự phát triển khó tin trong thời gian ngắn. Đồng thời là, Linux Foundation đã khởi động Dự án Hyperledger, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng từ các tổ chức doanh nghiệp đối với blockchain.
Trong vài năm qua, ngành này đã đạt được những bước tiến quan trọng:
- – Vào năm 2019, Ethereum đã đạt một cột mốc đáng chú ý khi xử lý 1 triệu giao dịch hàng ngày.
- – Năm 2020 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của stablecoin và việc ra mắt Beacon Chain.
- – Đến năm 2022, Ethereum thành công chuyển đổi sang cơ chế Proof of Stake, giảm đến 99.95% lượng tiêu thụ năng lượng.
Blockchain 3.0 đang mở ra nhiều khả năng mới thông qua việc cải thiện khả năng mở rộng, tương tác giữa các chuỗi và phát triển các ứng dụng phức tạp hơn. Công nghệ này tiếp tục phát triển không ngừng mang lại những đột phá mới và hứa hẹn sẽ có thêm nhiều tiến bộ trong tương lai gần.
III. Công Nghệ Blockchain Là Gì và Tại Sao Nó Thông Minh và Quan Trọng Đến Vậy?
1. Giới Thiệu Về Công Nghệ Chuỗi Khối:
Blockchain, xét về bản chất cơ bản và cốt lõi của nó, là một hệ thống sổ cái kỹ thuật số có tính chất phân tán và phi tập trung. Điều này có nghĩa là thay vì được lưu trữ tại một địa điểm duy nhất như các hệ thống truyền thống khác, blockchain hoạt động như một cuốn sổ kế toán khổng lồ mà mọi giao dịch đều được ghi lại với độ minh bạch cao và không thể bị thay đổi hay chỉnh sửa sau khi đã được xác nhận.
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của block chain chính là việc “Sổ Cái” này không chỉ tồn tại ở một nơi duy nhất mà còn được sao chép và phân phối rộng rãi trên hàng nghìn máy tính khác nhau trên toàn cầu, mỗi máy tính là một nút. Nhờ đó, nó đảm bảo rằng dữ liệu luôn an toàn trước các cuộc tấn công hoặc sự cố mất mát dữ liệu cục bộ, đồng thời tạo ra sự tin tưởng giữa các bên tham gia vào mạng lưới nhờ vào tính minh bạch và khả năng kiểm tra dễ dàng.
2. Các Đặc Điểm của Blockchain Technology:
- Cấu Trúc Chuỗi Khối
- Mỗi khối (block) chứa dữ liệu về nhiều giao dịch
- Các khối được liên kết với nhau bằng mã hóa theo trình tự thời gian
- Mỗi khối đều chứa thông tin về khối trước đó, tạo thành một chuỗi không thể tách rời
- Tính Bất Biến
- Dữ liệu sau khi được ghi vào blockchain không thể bị sửa đổi
- Mọi thay đổi của dữ liệu đều để lại dấu vết và có thể được theo dõi
- Đảm bảo tính toàn vẹn và tin cậy của thông tin
- Phân Tán và Phi Tập Trung
- Không có điểm kiểm soát trung tâm
- Dữ liệu được sao chép trên nhiều máy tính (node)
- Tăng cường tính bảo mật dữ liệu và độ tin cậy
- Bảo Mật Cao
- Sử dụng mật mã học tiên tiến
- Hệ thống xác thực đa tầng
- Khả năng chống giả mạo và tấn công mạng
3. Cơ Chế Hoạt Động của Blockchain:
Quy Trình Giao Dịch
- Khởi Tạo Giao Dịch
- Người dùng tạo yêu cầu giao dịch
- Giao dịch được mã hóa và phát sóng đến mạng lưới
- Xác Thực
- Các node (nút) trong mạng kiểm tra tính hợp lệ
- Sử dụng thuật toán đồng thuận để xác nhận
- Đảm bảo không có giao dịch giả mạo
- Tạo Khối và Liên Kết
- Giao dịch được gom nhóm thành khối
- Khối mới được liên kết với chuỗi hiện có
- Thông tin được lưu trữ vĩnh viễn
Ví Dụ Thực Tế
Trong giao dịch mua bán ô tô trực tuyến:
- Truyền thống: Cần nhiều trung gian (ngân hàng, công chứng, đăng kiểm)
- Với Blockchain:
- Giao dịch trực tiếp giữa người mua và người bán
- Thông tin xe được lưu trữ minh bạch
- Lịch sử sở hữu không thể giả mạo
4. Tại Sao Công Nghệ Chuỗi Khối Lại Quan Trọng Trong Thời Đại Nay:
Công nghệ blockchain đang xây dựng không ngừng phát triển và mở rộng phạm vi ứng dụng và ngày càng phát triển để tiến tới blockchain 4.0. Với những cải tiến mới về khả năng mở rộng, tính bền vững và khả năng tương tác, blockchain hứa hẹn sẽ thay đổi nhiều ngành công nghiệp trong tương lai gần. Các doanh nghiệp và tổ chức đang ngày càng quan tâm đến việc áp dụng blockchain để tối ưu hóa quy trình và tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của mình.
Qua bài viết tìm hiểu về Blockchain này, HT919 đã làm rõ về những thông tin cơ bản nhất về công nghệ Blockchain cũng như lịch sử hình thành và phát triển đầy thăng trầm của công nghệ này. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách tạo ví trên blockchain, phí chuyển tiền blockchain và các ứng dụng công nghệ blockchain và những lợi ích mang lại của nó trong các lĩnh vực như ngân hàng, y tế, nông nghiệp,bán lẻ, thương mại điện tử…. cũng như là blockchain tại Việt Nam.
HT919 Tổng Hợp.
